Khi bạn mới tìm hiểu đầu tư vào lĩnh vực Crypto (Tiền điện tử) chắc hẳn sẽ có tìm hiểu tới khái niệm Blockchain.

Đây là một khái niệm liên quan tới công nghệ thông tin và kĩ thuật nên phần đa những người mới tìm hiểu sẽ khó hiểu về nó.

Vậy Blockchain là gì? Cơ chế hoạt động của nó như thế nào? Tương lai của Blockchain sẽ phát triển như thế nào thì mình sẽ giải thích một cách dễ hiểu nhất ở bài viết sau.

Blockchain là gì? Vì sao cần tới Blockchain?

Các khái niệm học thuật, kĩ thuật của Blockchain các bạn có thể tìm ở trên Internet.

Ở đây mình sẽ giải thích theo những liên tưởng ngoài đời thật để cho người mới có thể dễ dàng hình dung về Blockchain.

1. Blockchain là gì?

Mình thường hay liên tưởng hình ảnh các Blockchain với các ngân hàng truyền thống hiện này.

• Hiện nay trên thị trường có nhiều mạng Blockchain khác nhau như: Bitcoin, Ethereum, Solana, Cardano… Vậy nên mình sẽ liên tưởng các Blockchain như là các ngân hàng khác nhau.

• Mỗi ngân hàng riêng sẽ xử lý các giao dịch nội bộ như việc các Blockchain xử lý giao dịch trong Blockchain đó.

• Các Blockchain hiện tại đang cạnh tranh nhau để thu hút người dùng hoạt động, sử dụng trên mạng Blockchain đó (như cách các ngân hàng cạnh tranh nhau)

• Dapp trên Blockchain (các ứng dụng trên blockchain) có thể hình dung như là các dịch vụ trong ngân hàng (Vay, cho vay, gửi tiết kiệm,mua bán, trao đổi, kí gửi, đấu giá, mini game….) nhưng với blockchain thì nâng cấp hơn là nó có thể lập trình được các ứng dụng riêng biệt hoạt động trên Blockchain.

• Bạn có thể mở các giao dịch giữa các Blockchain khác nhau như cách chuyển tiền giữa các ngân hàng khác nhau (điều này đòi hỏi phải có cầu nối giữa các blockchain).

• Các giao dịch trên Blockchain được xử lý tự động (nhờ vào hợp đồng thông minh). Đây là ưu điểm so với ngân hàng. Ví dụ bạn cần vay Dapp AAVE hoạt động trên Blockchain Ethereum thì khoản vay của bạn sẽ được duyệt tự động còn nếu vay ngoài ngân hàng thì phải chờ xét duyệt lâu.

• Điểm khác biệt lớn nhất là blockchain không có “trụ sở trung tâm” như ngân hàng. Mọi hoạt động được xử lý bởi mạng lưới các máy tính phân tán khắp thế giới, giúp tránh rủi ro gian lận, can thiệp hoặc kiểm soát tập trung.

2. Vì sao cần tới Blockchain?

Ngân hàng là một phần quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Nhưng hệ thống ngân hàng hiện tại vẫn có những vấn đề:

• Phụ thuộc vào bên trung gian: Mọi giao dịch đều phải đi qua ngân hàng — nếu họ bị lỗi hệ thống, bảo trì hoặc gặp sự cố, bạn không làm gì được.

• Không minh bạch: Bạn không biết chuyện gì xảy ra bên trong. Giao dịch thành công hay chưa? Vì sao bị từ chối? Phí thu cụ thể ra sao? Bạn phải tin tưởng hoàn toàn vào ngân hàng.

• Giới hạn địa lý và thủ tục rườm rà: Chuyển tiền quốc tế mất vài ngày, tốn phí cao, phải làm giấy tờ, xác minh danh tính đủ kiểu.

• Rủi ro tập trung: Nếu ngân hàng bị hack, phá sản, hoặc ai đó nội bộ gian lận → người dùng bị ảnh hưởng trực tiếp.

Kết luận đơn giản: Chúng ta cần blockchain vì nó giống như ngân hàng, nhưng là ngân hàng mở, minh bạch, chạy tự động, và không cần ai đứng giữa kiểm soát.